Στους δρόμους του Musenyi

Μετά το πρωινό μου ξύπνημα στο Musenyi του Muko στη Ρουάντα, ετοιμάζομαι να συνοδεύσω την Honorine στο σχολείο της. Οι δρόμοι του χωριού είναι σκονισμένοι από το καφετί πηχτό χώμα. Όσο ο ήλιος σηκώνεται ψηλότερα τόσο περισσότερα κεφάλια ανθρώπων ξεπροβάλλουν από πόρτες που τρίζουν, ξεχύνονται στους δρόμους. Νωχελικά στην αρχή, πιάνοντας τη μέρα από τη δουλειά που άφησαν το προηγούμενο βράδυ. Παιδιά ρουφάνε τη μύξα τους, τη σκουπίζουν με την αναστροφή του χεριού τους. Τα μάτια είναι τσιμπλιασμένα από τον ύπνο κι ίσως παραμείνουν έτσι για την υπόλοιπη μέρα. Μήτε παρακάλια από γονείς για πρωινό φαγητό ακούμε, μήτε διαμαρτυρίες από παιδιά για το πρωινό ξύπνημα. Ο καθένας εδώ ξέρει τη δουλειά του και δε χρειάζονται, καθώς φαίνεται, πολλά πολλά λόγια...

Πάνινες, πολύχρωμες, αυτοσχέδιες τσάντες κρεμιούνται στους παιδικούς ώμους με λίγα ξεπουπουλιασμένα φύλλα από ταλαιπωρημένα τετράδια φορτωμένα με κολλυβογράμματα. Καταλαβαίνεις ποια απ' τα παιδιά θα πάνε στο σχολείο απ' τις ποδιές που φοράνε: χακί τ' αγόρια, σκούρες μπλε τα κορίτσια. Όσα δε φοράνε ποδιά, κι είναι αρκετά, θα δουλέψουν μέχρι αργά το απόγευμα στο χωράφι της οικογένειας. Θα μαζέψουν φασόλια, θα ξεχορτίσουν, θα τσαπίσουν και θα ποτίσουν, θα σκάψουν και θα φυτέψουν, θα μεταφέρουν στο σπίτι νερό. Σ' έναν ατέρμονο βρόχο που ακολουθούν από τα γεννοφάσκια τους...

(c) Θοδωρής Γούτας / ActionAid Ελλάς

Τρώμε για πρωινό στα πεταχτά κι όρθιοι από ένα ψητό αραποσίτι. Άραγε τα παιδιά έφαγαν κάτι για πρωινό; Δεν τολμώ να ρωτήσω, η ώρα είναι εφτά. Η Honorine φοράει ήδη τη σχολική της ποδιά, την ίδια που φορούσε όλες τις προηγούμενες μέρες στο σχολείο, στο παιχνίδι, στον ύπνο και στο χωράφι. Τα πόδια της ντύνουν οι πράσινες ταλαιπωρημένες πλαστικές σαγιονάρες που πουλάνε στην αγορά, στο κεφαλοχώρι.

Έξω από το σπίτια οι γυναίκες έχουν πάρει τις ξύλινες σκούπες και σκουπίζουν τους δρόμους μπροστά απ' τις αυλές τους. Σύννεφο η σκόνη που ενοχλεί μόνο εμάς, τους λευκούς. Πριν ξεκινήσουμε η Agatha κι η Honorine μας ζητάνε να φορέσουν τα γυαλιά ηλίου που έχουμε στα μάτια. Θέλουν να δοκιμάσουν πώς είναι να βλέπεις φορώντας τα.

(c) Θοδωρής Γούτας / ActionAid Ελλάς

(c) Θοδωρής Γούτας / ActionAid Ελλάς

Όμως η ώρα περνά! Στις 7.30 κτυπά το σχολικό κουδούνι! Αχ, αυτό το άγχος των δυτικών! Πιάνω το χέρι της Honorine για να περπατήσουμε περίπου 20 λεπτά ένα χωμάτινο δρόμο σπαρμένο με πέτρες και θεόρατες σκαμμένες τρύπες. Απ' το χώμα τους οι άνθρωποι φτιάχνουν πλίνθινα τούβλα για να χτίσουν τα σπίτια τους και τ' αφήνουν στην άκρη να τα ξεράνει ο αφρικάνικος ήλιος.

Καταλαβαίνω ότι είναι χαρούμενη και περήφανη. Ανταλλάσσουμε ματιές και χαμόγελα, λάμπουμε από τη χαρά μας! Καθώς περπατάμε το άλλο μου χέρι αρπάζει η μικρότερη αδερφή της Honorine, η Arianze. Πόση ανάγκη από στοργή έχουν αυτά τα παιδιά; Πόση γλύκα διαπερνά την ψυχή μου; Μέτρο μέτρο κι η παρέα μας μεγαλώνει από παιδιά της κάθε γειτονιάς που προσπερνάμε. Φωνάζουν “Mzungu”, λευκός δηλαδή και γελάνε χαρούμενα!

(c) Θοδωρής Γούτας / ActionAid Ελλάς

Ένας έφηβος, μαθητής γυμνασίου μας σταματά και μας ζητά να τον φωτογραφίσουμε. Χαμογελά όταν του δείχνω τη φωτογραφία του και με καλημερίζει ευγενικά. Κι όλα αυτά στο δρόμο για το σχολείο της Honorine...